Para
Darsika miwah uleman sane wangiang titiang,
Taler
para Ida dane utawi semton pamilet sane sihin titiang,
Om
Swastyastu,
Angayubagia
uningayang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, saantukan wantah
sangkaning asung kertha wara nugraha Ida, mawinan iraga prasida kacunduk sadu
arep sakadi mangkin ring galahe sane becik puniki. Ampure ping banget lungsurin
titiang ring Ida dane sinamian riantuk tambet titiange kalintang, nanging purun
nglangkungin linggih Ida dane pacang maatur-atur samatra nganinin Indik ” Bali
Wisata Budaya”.
Ida-dane
Pamiarsa sane kasumayang titiang,
Sakadi
sane ketah kauningin, kantos mangkin Pulau Bali kantun kaangken pinaka “Pulau
Seni Budaya, Pulau Dewata, Pulau Kahyangan, Pulau Seribu Pura miwah Pulau Sorga
utawi The Last Paradise”. Sajaba punika Bali kabaos pinaka daerah tatujon
wisata Indonesia Bagian Tengah. Sajeroning nitenin linggihe pinaka daerah
tatujon wisata, Bali ngemanggehang Pariwisata Budaya pinaka daya tarik
wisatawane sane pinih utama. Duaning asapunika, budaya Baline patut kaupapira
mangda prasida ajeg, kukuh miwah lestari. Yening budaya Bali ne sampun rered
utawi runtuh, pariwisata Baline pacang taler sayan rered tur padem, mawinan
pawangunan ring Bali nenten pacang prasida mamargi antar.
Sane
mangkin, ngiring baosang, asapunapi tata carane mangda budaya Bali ne prasida
ajeg kantos kapungkur wekas? Para jana Bali ne saking dumun sampun kaloktah
pinaka masyarakat gotong royong, nginggilang rasa sagilik-saguluk salunglung
sabayantaka sarpanaya utawi ngelarang kesatuan miwah persatuan mangda prasida
ngemolihang kasukertan. Dasar kahuripan puniki raris kemargiang antuk:
1.
Mikukuhang tur ngrajegang Sang Hyang Agama (Puniki manut ring pengamalan Sila
Ketuhanan Yang Maha Esa).
2.
Nginggilang tata prawertining Maagama Hindu (Tegesnyane ring ngelimbakang seni
budaya Bali patut kadasarin antuk sasunduk miwah tata sulur agama).
3.
Ngrajegang Tata sukertaning desa saha pawongannyane sekala lan niskala. (Puniki
mepiteges mangda sareng sami mamiara tata sukerta utawi keamanan desa antuk
ngemargiang daging awig-awig Desa Pakraman sekala miwah niskala).
4.
Nincapang Pangweruh, Kasusilan, miwah Pangupajiwa. (Tegesnyane nenten
surud-surud melajahang rage, nelebang daging sastra agama miwah teknologi maka
bekel kahuripan anggen ngerereh pangupajiwa).
Ida-dane,
sane wangiang titiang,
Sajaba
punika, utsaha ngajegang seni miwah budaya Bali ketah kadasarin antuk dasar
panglimbakan pawangunan adat Bali ne, warisan leluhur sane pinih utama sane
kawastanin ajahan “Tri Hita Karana” minakadi Parahyangan, Pawongan,miwah
Palemahan.
1.
Parahyangan, meteges ngutamayang pawangunan sekala niskala taler nangun
“hubungan” sane harmonis, medasar antuk manah suci majeng ring Ida Sag Hyang
Widhi Wasa. Conto nyane inggih punika, melajahang rage, rajin metirtha yatra,
mecikang genah-genah suci/Pura. Mangda polih pasuecan ring Ida Hyang Parama
Kawi.
2.
Pawongan, mateges nglimbakang tatakramaning kahuripan kemanusan minakadi
ngwangun, ngelaksanayang sekancan parilaksana sane becik majeng ring semeton
manusa sami. Puniki dasar nyane wantah Tri Kaya Parisudha, Kayika, Wacika,
Manacika Parisudha. Berfikir, Berkata dan berbuat yang baik.
3.
Palemahan, tegesnyane, mautsaha mamiara alam lingkungan gumanti prasida
ngemolihang kahuripan sane trepti miwah kerta raharja. Sekadi ngelaksanayang
upacara Tumpek Bubuh/Wariga, nanem pohon penghijauan, nanem mangrove, miwah
sane tiosan.
Ida
dane miwah semeton sami sane banget mustikayang titiang,
Kadi
asapunika titiang prasida maatur-atur ring galahe sane becik puniki. Matur
suksme banget antuk uratian Ida-dane sinamian. Menawi ta wenten iwang atur
titiang, lugrayang titiang ngelungsur geng rena pengampura. Pinaka pamuput
atur, pinih untat sineb titiang antuk Parama Shanti,
Om
Shanti Shanti Shanti Om.
Artikel Terkait
|
No comments:
Post a Comment